Η Θεραπευτική Δύναμη της Μουσικής. Από τη Φανή Μακρή
Μουσικοθεραπεία είναι η κλινική και τεκμηριωμένη χρήση της μουσικής, για την επίτευξη εξατομικευμένων στόχων, μέσα από μια θεραπευτική σχέση με ένα μουσικοθεραπευτή. Πρόκειται για ένα καθιερωμένο επάγγελμα υγείας, στο οποίο η μουσική χρησιμοποιείται μέσα σε μια θεραπευτική σχέση για την αντιμετώπιση σωματικών, συναισθηματικών, γνωστικών και κοινωνικών αναγκών των ατόμων.
Οι μουσικοθεραπευτικές πρακτικές χρονολογούνται από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Ακόμα και οι ίδιες οι λέξεις «μουσική» και «θεραπεία» έχουν τις ρίζες τους στην αρχαία Ελλάδα (μουσική = τέχνη των Μουσών και θεραπεία = ίαση, επούλωση) και εξακολουθούν να εμπνέουν τους σύγχρονους θεραπευτές σε όλο τον κόσμο.
Η χρήση της μουσικής ως θεραπευτικό μέσο, ήταν ένα ουσιαστικό μέρος των θεραπευτικών πρακτικών και τελετουργιών στην αρχαία Ελλάδα. Οι Πυθαγόρειοι και ο Αριστοτέλης αναγνώρισαν τις θετικές επιδράσεις της μουσικής στον ψυχισμό του ανθρώπου. Ο Όμηρος μας πληροφορεί επίσης, για τη χρήση της μουσικής στη θεραπεία των τραυματισμών.
Μαρτυρίες για τη χρήση της μουσικής ως θεραπευτικό μέσο, συμπεριλαμβάνονται σε πολλές ιστορικές γραφές και σε άλλους αρχαίους πολιτισμούς, όπως η Αίγυπτος, η Κίνα, η Ινδία και η Ρώμη.
Από το τέλος του 18ου αιώνα, οι επιστήμονες άρχισαν να ερευνούν την επίδραση της μουσικής στο ανθρώπινο σώμα. Τότε ήταν που εδραιώθηκε η αντίληψη ότι η μουσική επηρεάζει τον καρδιακό παλμό, την αναπνευστική λειτουργία, την κυκλοφορία του αίματος, κλπ.
Η μουσικοθεραπεία ως επάγγελμα ξεκίνησε επίσημα μετά τον Πρώτο και Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Μουσικοί όλων των ειδών, ερασιτέχνες και επαγγελματίες, πήγαν εθελοντικά σε νοσοκομεία για να παίξουν μουσική για τους χιλιάδες βετεράνους που νοσηλεύονταν εκεί και υπέφεραν, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά από τους πολέμους. Η αξιοσημείωτη ανταπόκριση των τραυματιών στη μουσική και η βελτίωση της υγείας τους, οδήγησε τους γιατρούς και τις νοσοκόμες να ζητήσουν την πρόσληψη των μουσικών από τα νοσοκομεία. Έγινε σύντομα προφανές, ότι οι μουσικοί των νοσοκομείων χρειάζονταν κάποια προηγούμενη εκπαίδευση πριν ξεκινήσουν αυτή τη δραστηριότητα και αυτό οδήγησε στην ίδρυση της πρώτης Πανεπιστημιακής Έδρας Μουσικοθεραπείας, στο Πανεπιστήμιο του Michigan, το 1944.
O μουσικοθεραπευτής είναι ειδικά εκπαιδευμένος, με άριστες γνώσεις μουσικής και ψυχολογίας, ώστε να οδηγεί και να στηρίζει τη θεραπευτική διαδικασία με ευαισθησία, δημιουργικότητα και ευελιξία. Μετά την αξιολόγηση των δυνάμεων και των αναγκών του κάθε ατόμου, ο ειδικευμένος μουσικοθεραπευτής παρέχει την ενδεδειγμένη θεραπεία, συμπεριλαμβάνοντας δημιουργία, τραγούδι και κίνηση με το άκουσμα μουσικής. Μέσα από τη μουσική συμμετοχή στο θεραπευτικό πλαίσιο, οι δυνατότητες των ατόμων ενισχύονται και μεταφέρονται σε άλλους τομείς της ζωής τους.
Η μουσικοθεραπεία παρέχει επίσης κατευθύνσεις για την επικοινωνία, που μπορεί να είναι χρήσιμη σε εκείνους που θεωρούν ότι είναι δύσκολο να εκφραστούν με λόγια. Έρευνα στη μουσικοθεραπεία, υποστηρίζει την αποτελεσματικότητά της σε ενήλικες, εφήβους, παιδιά και σε πολλούς τομείς, όπως: γενική σωματική αποκατάσταση και διευκόλυνση της κίνησης, αύξηση των κινήτρων των ανθρώπων για να ασχολούνται με τη θεραπεία τους, παροχή συναισθηματικής υποστήριξης για τα άτομα και τις οικογένειές τους και παροχή μιας διεξόδου για την έκφραση των συναισθημάτων. Ειδικότερα, οι μουσικοθεραπευτές αναλαμβάνουν περιπτώσεις όπως:
– Ανάπτυξη προσωπικότητας
– Συναισθηματικές/αγχώδεις διαταραχές
– Κατάθλιψη
– Ψυχοσωματικές διαταραχές
– Ψυχιατρικές παθήσεις
– Αναπτυξιακές Διαταραχές (νοητική στέρηση, αυτισμός κλπ)
– Μαθησιακές δυσκολίες
– Ογκολογία
– Νευρολογικές παθήσεις
– Αποκατάσταση-Κοινωνική επανένταξη (ιατρική-ψυχιατρική)
– Γυναικολογία (εγκυμοσύνη, κλπ)
– Απεξάρτηση
Η μουσική εκτός από τις θεραπευτικές της ιδιότητες σε διάφορες παθήσεις, μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητά μας, προκαλώντας συναισθήματα αισιοδοξίας, χαράς ή λύπης, να μας ξυπνήσει αναμνήσεις, να μας χαλαρώσει από το άγχος και το στρες της ημέρας, ή να βοηθήσει στην αποτελεσματικότερη άσκηση αυξάνοντας τους καρδιακούς μας παλμούς. Η επίδρασή της στην ψυχοσύνθεσή μας είναι μεγάλη και η σωστή επιλογή της μουσικής που ακούμε ανάλογα με τις δραστηριότητές μας, είναι πολύ σημαντική.
OloiGiaOlous.gr
Πληροφορίες: musictherapy.org, musictherapy.gr