Μυρτώ Καρατάσου, Ψυχολόγος: «Η σχέση θεραπευτή-θεραπευόμενου είναι σαν ένα ταξίδι αυτογνωσίας»

Η Μυρτώ Καρατάσου εξελίσσει τις σπουδές της πάνω στο παιδικό της όνειρο, την ψυχολογία και παράλληλα εργάζεται, αντλώντας ικανοποίηση από τη βελτίωση που συντελείται στα… ενδότερα των πελατών της, καθώς προχωρούν οι θεραπείες.

Ποιος είναι ο ακριβής επαγγελματικός τίτλος σας σήμερα;

Είμαι απόφοιτος του τμήματος ψυχολογίας του πανεπιστημίου της Ουαλίας, διαθέτω μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην ψυχολογία & ΜΜΕ του Παντείου Πανεπιστημίου. Παράλληλα έχω ολοκληρώσει επιτυχώς ετήσιο πρόγραμμα συμβουλευτικής καθώς επίσης και θεραπειών μέσω της τέχνης, όπως: Παιγνιοθεραπεία, εικαστική θεραπεία και δραματοθεραπεία. Τον τελευταίο χρόνο ειδικεύομαι στη γνωσιακή-συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία. Ο ακριβής επαγγελματικός μου τίτλος εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου, προς το παρόν εργάζομαι ως Σύμβουλος Ψυχικής υγείας, με ειδικέυση στην γνωσιακή-συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία. Αναφορικά με τον τίτλο της ψυχολόγου αναμένω σύντομα και την επίσημη ισοτιμία του πτυχίου μου από το αρμόδιο υπουργείο.

Περιγράψτε μας το επάγγελμά σας. Υπάρχει κάποια ιεραρχία ή επίπεδα; Αν ναι αναφέρετέ τα.

Για να γίνει κάποιος ψυχολόγος και να ασκήσει το επάγγελμα στην Ελλάδα θα πρέπει απλώς να έχει ολοκληρώσει επιτυχώς ένα από τα τέσσερα ακαδημαικά προπτυχιακά προγράμματα των ελληνικών ΑΕΙ. Με την λήψη του πτυχίου δίδεται η άδεια του ψυχολόγου. Επιπλέον υπάρχουν μεταπτυχιακοί τίτλοι ειδίκευσης όπως η κλινική, η συμβουλευτική, η δικαστική, η εκπαιδευτική ψυχολογία. Στις χώρες της Ευρωπαικής Ένωσης υπάρχουν επίπεδα μέσα στο επάγγελμα. Μετά τη λήψη του πτυχίου, είναι απαραίτητη η ολοκλήρωση μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών, κατόπιν χρειάζεται διδακτορικός τίτλος σπουδών ώστε να θεωρηθεί κάποιος ως πιστοποιημένος κλινικος ψυχολόγος.Μαζί με όλα αυτά στο εξωτερικό είναι απαραίτητες οι ώρες εποπτείας, καθώς επίσης και προσωπικής θεραπείας προκειμένου να χρησιμοποιήσει κάποιος τον τίτλο για παράδειγμα του συμβουλευτικού ψυχολόγου. Στην Ελλάδα υπάρχει η δυνατότητα της μεταπτυχιακής ειδίκευσης, του διδακτορικού διπλώματος αλλά για την άδεια και μόνο απλά αρκεί η λήψη πτυχίου. Μπορεί κάποιος να ανοίξει γραφείο απλά και μόνο επειδή κατέχει ένα πτυχίο στην ψυχολογία, χωρίς πολλές φορές να έχει ολοκληρώσει την προσωπική θεραπεία, χωρίς εποπτεία. Τα συμπεράσματα δικά σας.

[sociallocker]

Η επιλογή του επαγγέλματος που ασκείτε σήμερα, αποτελούσε για εσάς και παιδική φιλοδοξία;

Η ενασχόληση μου με τον κόσμο της ψυχολογίας ξεκίνησε από πολύ νωρίς. Υπήρχε μεγάλη ανάγκη να νοηματοδοτήσω τον κόσμο, τις σχέσεις μου και τα συναισθήματα μου μέσα από τη μαγική αυτή επιστήμη. Έχτισα με την πάροδο των χρόνων την σκέψη μου με ψυχολογικούς όρους περιδιαβαίνοντας στο χώρο της φιλοσοφίας. Η ψυχολογία άλλωστε εξελίχθηκε μέσα από την φιλοσοφία. Πέρασα από διάφορα φιλοσοφικά ρέυματα και ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Μετά έγινε επιτακτική ανάγκη η ενασχόληση μου με το χώρο της ψυχολογίας. Γίνεται τρόπος σκέψης, αντίληψης και κατανόησης του εαυτού, των άλλων και των σχέσεων.

Ποια ήταν ερεθίσματα κατά την παιδική σας ηλικία που στάθηκαν καθοριστικά για την επαγγελματική πορεία σας ;

Η επαφή με πολύ διαφορετικά άτομα από την παιδική ηλικία και κυρίως στην εφηβεία ήταν καθοριστική για να με ωθήσουν στην εξευρένηση των χαρακτηριστικών προσωπικότητας, της αλληλεπίδρασης των σχέσεων αλλά και τα δυναμικά των σχέσεων μέσα σε μία οικογένεια. Πώς το ένα μέρος επηρεάζει το σύνολο.

Η πραγματικότητα όπως τη ζείτε, ανταποκρίνεται στις αρχικές σας σκέψεις;

Προσπαθώ να βασίζομαι σε σκέψεις ορθά επεξεργασμένες, που θα έχουν περάσει από λογικό έλεγχο σε έναν καθημερινό αγώνα αναζήτησης της αλήθειας. Αυτό δε σημαίνει ότι βλέπω το ποτήρι ούτε άδειο, ούτε μισογεμάτο. Απλά προτιμώ να μην το κρατάω πολλές ώρες και με κουράζει. Τα πάντα είναι θέμα εστίασης νομίζω. Όταν σκέφτεσαι ρεαλιστικά αισθάνεσαι και πιο όμορφα.

Ποια ήταν και είναι τα χόμπυ σας;

Μου αρέσει πολύ ο ανατολίτικος αιγυπτιακός χορός. Απευλεθερώνει τη γυναικεία φύση, δρα κατά στην αρνητική διάθεση και γυμνάζει πολύ όλο το σώμα. Τελευταία με δελεάζει η κατάβαση φαραγγιών, κάτι το οποίο σκέφτομαι να δοκιμάσω άμεσα.

Πόσα χρόνια εργάζεστε γενικά και πόσα στο επάγγελμα που είστε σήμερα; Στο επάγγελμα που είστε υπάρχουν πολλά διαφορετικά αντικείμενα; Εσείς πόσα έχετε αλλάξει στην ίδια δουλειά και ποια;

Γενικά εργάζομαι από την ηλικία των 18 και παράλληλα με τις σπουδές μου πέρασα από πολύ διαφορετικά εργασιακά περιβάλλοντα. Στο χώρο της συμβουλευτικής και της ψυχολογίας βρίσκομαι τα τελευταία 2 χρόνια. Το κύριο αντικείμενο μου παραμένει η ψυχολογία. Έχω ασχοληθεί με παιδιά, εφήβους και ενήλικες. Το να αλλάζεις αντικείμενα σε μία δουλειά σου δίνει τη δυνατότητα να δοκιμάσεις τις δυνάμεις σου σε διαφορετικά πεδία. Άρα η ενασχόληση μου με διαφορετικά είδη κλινικού πληθυσμού, διαφορετικών ηλικιών σε διαφορετικά πλαίσια όπως σχολικό περιβάλλον, δομές ψυχικής υγείας, ιδιωτικά κέντρα και νοσοκομεία μου έδωσαν την ευκαιρία να εντοπίσω τις κλίσεις μου και να διευρύνω τις δυνατότητες μου στην παροχή ψυχολογίκής υποστήριξης, συμβουλευτικής καθοδήγησης και συναισθηματικής στήριξης.

Ποιοι ήταν οι σημαντικότεροι παράγοντες που σας οδήγησαν σε αυτή την επιλογή; Και ποια τα προσόντα που πρέπει να αναπτυχθούν προκειμένου να ασκήσετε το συγκεκριμένο επάγγελμα;

Σίγουρα η ανάπτυξη και η καλλιέργεια ψυχολογικής σκέψης, η κοινωνική επαφή, το ανοιχτό πνεύμα και η ενσυναίσθηση βοηθούν έναν άνθρωπο που θέλει να ασχοληθεί με το χώρο της ψυχολογίας. Η αναλυτική σκέψη, η διάθεση για μάθηση μαζί με την υπομονή και την επιμονή είναι σύμμαχοι υπέρ του να ασκηθεί σωστά το επάγγελμα. Η προσωπική θεραπεία, η εποπτεία, η έκθεση σε πολλαπλές εμπειρίες ζωής αναμφισβήτητα με βοήθησαν προσωπικά να βρώ το δρόμο μου. Οι παράγοντες που με οδήγησαν σε αυτήν την επιλογή σχετίζονταν με την ανάγκη απόδοσης αιτιών σε διάφορους προβληματισμούς της παδικής μου ηλικίας.

Περιγράψτε μας μια τυπική ημέρα στην εργασία σας. Αλλά και εκτός εργασίας.

Η μέρα ξεκινάει με πρωινό διάβασμα και γυμναστική. Αργότερα θα βρίσκομαι στους δρόμους της Αθήνας ώστε να μεταβώ είτε στο κέντρο που εργάζομαι, την «Ευψυχία», είτε στην ένωση «Μαζί για το Παιδί», όπου εργάζομαι στη συμβουλευτική γραμμή στήριξης, είτε στο σύλλογο καρκινοπαθών, Κ.Ε.Φ.Ι. Πρόσφατα είχα τη χαρά να ταξιδέψω με το σωματείο φίλων της κοινωνικής παιδιατρικής του νοσοκομείου Παίδων για εκστρατεία προληπτικής ιατρικής σε ακριτικά νησιά, με το οποίο συνεργάζομαι ως ψυχολόγος για τη στήριξη των κατοίκων των συγκεκριμένων νησιών.

Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, κατά τη γνώμη σας, που καθιστούν το συγκεκριμένο επάγγελμα μοναδικό;

Το ότι κάθε μέρα είναι διαφορετική. Απουσιάζει η ρουτίνα. Η θεραπευτική σχέση μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου είναι σαν ένα ταξίδι αυτογνωσίας όπου υπάρχει χώρος έκφρασης συναισθημάτων, σκέψεων, συμπεριφορών. Υπάρχει ένα μοίρασμα που δεν περιγράφεται σε αυτή τη σχέση.

Ποιες είναι οι σημαντικότερες δυσκολίες που αντιμετωπίζετε κατά την άσκηση του επαγγέλματός σας; Νιώθετε ότι σας περιορίζει τον ελεύθερο χρόνο που επιθυμείτε να έχετε στη ζωή σας;

Σίγουρα επηρεάζει η κρίση τον τρόπο αμοιβής μας. Ο ελεύθερος χρόνος νομίζω είναι αρκετά περιορισμένος επειδή μπορεί κάποιος να ασχολείται με 2 ή και 3 δουλειές. Οι αποστάσεις είναι σίγουρα αρκετά χρονοβόρες. Είναι επιλογή του καθενός πως θα διαχειριστεί το χρόνο του, άρα εφόσον είναι συνειδητό, προσωπικά καθορίζω τους ρυθμούς με τους οποίους επιθυμώ να εργάζομαι.

Ποιές είναι οι πιο ευχάριστες και ανταποδοτικές στιγμές;

Το να παρατηρείς τη βελτίωση, την αλλαγή και την εξέλιξη, τόσο του εαυτού σου όσο και του ατόμου που έχει απευθυνθεί σε εσένα. Είναι επίσης πολύ ανακουφιστικό να μπορείς να εφαρμόζεις στην πράξη, σε πραγματικές συνθήκες μέσα στη θεραπευτική πράξη ο,τι έχεις μάθει στη θεωρία.

Θεωρείτε ότι αμείβεστε ικανοποιητικά σε σχέση με τον κόπο σας, την αγορά αλλά και την εκπαίδευση που έχετε λάβει, προκειμένου να ασκήσετε το συγκεκριμένο επάγγελμα;

Θα μπορούσε να είναι πιο ικανοποιητικά τα πράγματα μισθολογικά. Επικρατεί σίγουρα η ρευστότητα και ένα κλίμα αστάθειας και δυστυχώς όπως και στα περισσότερα επαγγέλματα ο μισθός δεν είναι ανάλογος με τις σπουδές και τις ώρες που αφιερώνω.

Από την εμπειρία σας ένας άνθρωπος στο δικό σας επάγγελμα (συγκεκριμένη ιεραρχία) που κυμαίνεται ο μισθός ή το εισόδημά του στην Ελλάδα; Ακριβή νούμερα κατά προσέγγιση (π.χ. Από 1000 μικτά έως 2000€ το μήνα)

Αρκετά λιγότερα από 1000 ευρώ. Εξαρτάται τη σχέση εργασίας, το χρόνο και την παροχή της υπηρεσίας. Συνήθως οι περισσότεροι ψυχολόγοι έχουν δελτίο παροχής υπηρεσιών , επωμίζονται την πληρωμή της ασφάλισης τους όπου δυστυχώς αρκετές φορές αδυνατούν.

Έχετε άλλες παράλληλες ενασχολήσεις; Συμμετέχετε σε ΜΚΟ, φιλανθρωπικά ιδρύματα, ή με τα κοινά (δήμος, κοινότητα);

Συμμετέχω στην «Ανοιχτή Αγκαλιά», μια ΜΚΟ φίλων κοινωνικής παιδιατρικής, παίρνω μέρος σε εκστρατείες προληπτικής ιατρικής, είμαι στο σύλλογο καρκινοπαθών ως εθελόντρια παρακολουθώντας περιστατικά ατόμων που εμπλέκονται με τον καρκίνο. Είμαι εθελόντρια στην ένωση μαζί για το παιδί στη συμβουλευτική γραμμή στήριξης. Πρόσφατα αποφάσισα να ασχοληθώ με συνεταιρισμό βιολογικών προιόντων με πολύ χαμηλές τιμές σε ελληνικά προιόντα.

Οι δικοί σας προσωπικοί στόχοι ποιοι είναι;

Να βελτιώνομαι ως άτομο μέσα από τις σχέσεις μου και τη δουλειά μου, να μαθαίνω και να εξελίσσομαι. Να ασχοληθώ με το επάγγελμα μου και να δραστηριοποιηθώ στο χώρο της ψυχικής υγείας είτε ανοίγοντας ένα πολυχώρο ως κέντρο ψυχολογικής ανάπτυξης, είτε διεκδικώντας μία ενδιαφέρουσα συνεργασία.

Θεωρείτε ότι η άσκηση του συγκεκριμένου επαγγέλματος έχει επηρεάσει τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά σας;

Οπωσδήποτε έχει επηρεαστεί ο τρόπος που ακούω, που αντιλαμβάνομαι. Σίγουρα μερικές φορές έχει οξυνθεί και η προβλεπτική μου ικανότητα. Κατα τα άλλα θέλω να πιστεύω πως η προσωπικότητα και ο χαρακτήρας είναι μίξη πολλών πραγμάτων.

Είστε ευχαριστημένοι από την άσκηση του επαγγέλματός σας; Συμβάλλει στην ποιότητα της ζωής σας έτσι όπως την είχατε στο μυαλό σας όταν ξεκινήσατε;

Είμαι σε γενικές γραμμές αρκετά ευχαριστημένη με τον τρόπο που ασκώ το επάγγελμα. Έχει χρειαστεί πολλές φορές όμως να διαπραγματευτώ και να διεκδικήσω εργασιακές συνθήκες, ώστε να εξασφαλίσω την ποιότητα στην παροχή της υπηρεσίας μου. Θεωρώ καθήκον μου να προστατεύω το επάγγελμα, το άτομο που έχω απέναντι μου αλλά και τον εαυτό μου.

[/sociallocker]

Τι θα συμβουλεύατε τους νέους που σκοπεύουν να ακολουθήσουν το επάγγελμά σας;
Να οπλιστούν με υπομονή και επιμονή. Θέλει διάβασμα, ανοιχτές κεραίες, κόπο, χρόνο και χρήμα να επενδύσει όποιος θέλει να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο αντικείμενο. Να υπάρχει στο μυαλό η ιδέα της δια βίου μάθησης.

Στοιχεία Επικοινωνίας: mkaratasou@yahoo.gr