Ποιες είναι οι πιο κουλές φιλοσοφικές θεωρίες;
Κάποιοι πιστεύουν ότι η φιλοσοφία είναι ένα «άχρηστο πτυχίο» ή «χάσιμο χρόνου», ή έστω ένας καταπληκτικός τρόπος να θολώσεις το μυαλό σου.
Ας ρίξουμε μία γρήγορη αλλά σωστή ματιά σε μερικές από τις πιο περίεργες φιλοσοφικές θεωρίες. Το ποιες από αυτές βγάζουν νόημα και ποιες μοιάζουν παράλογες θα το κρίνετε εσείς.
1.Ιδεαλισμός
Η θεωρία του Ιδεαλισμού λέει ότι δεν υπάρχουν θεμελιώδεις πεποιθήσεις. Αντ” αυτών, οι πεποιθήσεις μας υπάρχουν σε ένα σύστημα εσωτερικά συνδεδεμένων αντιλήψεων. Με αυτήν την θεωρία μπορείς τελικά να καταλήξεις στο συμπέρασμα ότι κανενός οι πεποιθήσεις δεν είναι πιο σημαντικές από του άλλου. Στο τέλος, αυτή η θεωρία είναι απολύτως κυκλική. Αν μια συγκεκριμένη πεποίθηση είναι αληθινή επειδή είναι συνεκτική ή ταιριάζει σε πολλούς, τότε αυτοί σε σχέση με ποιoν είναι συνεκτικοί; Δυστυχώς δεν υπάρχει αντικειμενική απάντηση.
2. Θεωρία των έμφυτων ιδεών
Η θεωρία των έμφυτων ιδεών λέει ότι το μυαλό γεννιέται και είναι ήδη φορτωμένο με ιδέες και γνώση. Αυτή η θεωρία δημιουργήθηκε για να καταρρίψει την ιδέα του John Locke ότι το ανθρώπινο μυαλό είναι «tabula rasa», δηλαδή λευκό χαρτί το οποίο κατά τη διάρκεια της ζωής γεμίζει με εμπειρία. Η θεωρία έμφυτων ιδεών λοιπόν λέει ότι ξέραμε εξ” αρχής απλές μαθηματικές αλήθειες, όπως ότι 1+1=2 και άλλες αλήθειες σχετικά με το Θεό. Όμως αν αυτή η θεωρία είναι σωστή, τότε γιατί οι άνθρωποι δυσκολεύονται να προσθέσουν μεγαλύτερους αριθμούς (όπως 1298+9831). Και αν έχουμε αυτές τις έμφυτες ιδέες τότε γιατί δεν πιστεύουν όλοι σε θρησκευτικές πεποιθήσεις; Και πώς ξέρουμε να μαθαίνουμε ποτέ κάτι καινούργιο; Μήπως είναι απλά κάτι που ξέραμε ήδη και απλά το θυμηθήκαμε;
3. Φαινομενισμός
Ο Φαινομενισμός λέει ότι τα φυσικά αντικείμενα δεν υφίστανται αυτά καθεαυτά αλλά μόνο σαν αντιληπτικά φαινόμενα. Εννοώντας ότι δεν μπορούμε να ξέρουμε αν κάτι είναι αληθινό πέρα από αυτά που μπορούμε να αντιληφθούμε και να επιβεβαιώσουμε. Παρά το γεγονός ότι αυτή η θεωρία ακούγεται ενδιαφέρουσα, έχει τα θέματά της. Τι ορίζουμε ως επιβεβαιωμένο; Και τι γίνεται με τα μαθηματικά; Τα μαθηματικά τουλάχιστον είναι σίγουρα αληθινά και δεν χρειάζονται την αισθητική αντίληψη.
4. Ηθικός Εγωισμός
Ο ηθικός εγωισμός λέει ότι κάθε ηθικό ον πρέπει να κάνει ότι είναι προς το συμφέρον του. Βασικά είναι απαραίτητο και αρκετό για μία ενέργεια να είναι ηθικά σωστή για να μπορεί να μεγιστοποιήσει το συμφέρον του καθενός. Αυτό σημαίνει ότι δρούμε με βάση μια συγκεκριμένη ηθική, και λόγω του προσωπικού μας συμφέροντος αυτές οι πράξεις είναι σωστές. Η θεωρία ουσιαστικά υποστηρίζει ότι το να κλέψεις λεφτά είναι σωστό, καθώς εξυπηρετεί τα προσωπικά συμφέροντα του καθενός και επιφέρει υψηλή ανταμοιβή.
5. Ηθική απολυταρχία
Στο μυαλό μου, τίποτα δεν είναι απόλυτο, άρα ο ηθικός απολυταρχισμός απλά δεν λειτουργεί για μένα. Η θεωρία υποστηρίζει ότι υπάρχουν απόλυτα δίκαια και αδικίες και ότι έχει σημασία το πλαίσιο της πράξης. Αυτό θέτει ένα από τα πιο δημοφιλή φιλοσοφικά ερωτήματα; Είναι εντάξει να πεις ψέματα για ένα ευρύτερο καλό; Ας πούμε ότι έχετε πει ένα ψέμα για να σώσετε μια ζωή. Είναι ηθικά λάθος γιατί απλά είναι ψέμα; Ποιος ξέρει, ποτέ δεν τελειώνει.
- Τα συμπεράσματα δικά σας. Όπως βέβαια είχε πει κάποτε ο Κικέρωνας, «Δεν υπάρχει καμία διατύπωση τόσο παράλογη, που να μην την κάνει ποτέ κανένας φιλόσοφος».